Wat ruimte doet | space

Whoah, dit is wat ik bedoel! Hier gaat mijn hart sneller van kloppen!

Een plek ingericht zodat je er als kind, maar zeker ook als volwassene én zelfs de community, de ruimte hebt. Je kunt ontmoeten, kunt ademenen, veiligheid kunt ervaren; zodat je er kunt leren.

Een jaar of twee geleden stond de school waar ik als docent werk, voor een grote verbouwing. Een aantal van de ruimtes en gangen zou heringericht worden. De vraag aan ons, als sectie beeldende vorming, over het hoe wij het zouden willen hebben kwam vrij laat. Een paar weken voor de deadline van de definitieve bouwtekening…

Toch zag ik het als een uitnodiging om na te denken. Nadenken over niet alleen het gebouw. Juist ook nadenken over hoe ik mijn lessen op dat moment vorm gaf en hoe ik het ‘anders’ zou willen. Beter. Met meer ruimte. 

De ruimte als ondersteuning én mogelijkheid om in te spelen op het leren. Ik voelde behoefte en nam de ruimte om met de sectie te spreken over de invulling van de beeldende vakken op onze school. En verder; ik wilde een concreet antwoord op de visie van de school op het onderwijs dat wij gezamenlijk aanbieden. ‘Zomaar’ een likje verf op de muur en een aantal grote, open ruimtes creëren vanuit het bestaande voelde als slechts bezig zijn met de vorm. De buitenkant.

Leven, werken en leren in de ruimte waarin alles zich afspeelt zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ruimte is van grote invloed: op je welbevinden en naar mijn veronderstelling zelfs op je prestaties!?

Op de Copenhagen International School heb ik dit direct mogen ervaren. Vanochtend stapten wij hier binnen en de open en ruime ontvangsthal deed mij direct denken aan de openheid van de A.P. Møller Skolen in Schleswig, de eerste school die we deze reis aandeden. Wat blijkt, het ontwerp komt van dezelfde architect!

De trotse directeur geeft ons een rondleiding door het indrukwekkende gebouw waar zo’n 1200 leerlingen in de leeftijd van 4 tot 19 jaar uit 82 verschillende landen onderwijs krijgen. In de ontvangsthal valt de brede trap naar een grote, lichte zaal met tafels en stoelen direct op. De ruimte waar gelunched wordt. Maar wat ook de mogelijkheid biedt voor andere activiteiten. Verder kijk je uit over de eerste verdieping. Uitkijken op een open bibliotheek in de vorm van een hoefijzer boven de zaal. Overal zijn er grote, hoge ramen met zicht op de sportzalen, het water en de gebouwen en havens rondom de school.

Er is binnen deze school goed nagedacht over ‘relatie’ en het onderlinge contact tussen leerlingen. De school is opgedeeld in vier torens. Iedere toren, dat ook weer eigen verdiepingen heeft, heeft zijn eigen jaargroepen. Zo zijn er de torens: pre-school, primary school, middle school en high school. En iedere verdieping heeft zijn eigen jaargang. Zo ontstaan er kleinere communities in het grote geheel en kun je je als leerling veilig bewegen binnen je eigen community. Het is wellicht ook hierdoor makkelijker om contacten te leggen. Zeker omdat het op een International School een komen en gaan is.

De vorm met torens is gekozen zodat de lokalen in de hoeken geplaatst zijn waardoor er meer ramen en dus licht uit verschillende hoeken binnenkomt. En, het voordeel van een plek als deze, een zo breed mogelijk uitzicht op de omgeving geeft. Tussen de lokalen zijn meer dan voldoende open ruimtes die, zoals op de A.P. Møller Skolen benut en ingericht kunnen worden als leerplekken. In de gehele school is led-verlichting die is aan te passen aan het moment van de dag én de activiteit die gedaan wordt. En natuurlijk, een geavanceerd luchtsysteem zorgt voor een aangenaam klimaat.

Bij aankomst viel het onze kinderen direct op: waar spelen de kinderen!? De school lijkt namelijk geen buiten-speelruimte te hebben, buiten wat schommels en een voetbalveldje naast de school. Maar, op de platte daken is er meer dan genoeg ruimte om te spelen. De inrichting liegt er niet om: zitjes, basket-/voetbalvelden in een soort kooi, zandbakken, klimrekken, schommels en een aantal kassen waar met zand en water gespeeld kan worden maar waar leerlingen zelf gewassen verbouwen. Alleen dat klimmen in die boom en het echte gras ontbreken.

Terugdenkend aan die uitnodiging ooit op mijn eigen school is (het faciliteren van) ruimte, psychologisch maar zeker ook fysiek, een belangrijk onderdeel om tot leren te komen. Volgens mij is dit essentieel om rekening mee te houden wanneer je een school bouwt of vernieuwbouwt.