We staan samen te kijken naar de kinderen uit haar klas, jongens en meisjes rond een jaar of zes. Het eerste jaar voor hen dat ze echt naar school gaan!
Hun speelruimte is een afgebakend terrein waarvan een deel betegeld is. Verder vooral veel zand. Aarde. Met her en der een kale boom. Het zand is bedekt met sneeuw. Kuilen eerder volgelopen met water en nu voorzien van een dun laagje ijs. Niet dik genoeg zo blijkt. Inmiddels staat er een jongen tot aan zijn knieën in het water. Of beter, ik schat ter hoogte van zijn knieën, omdat ze niet te zien zijn.
Hij heeft een degelijk en dik skipak aan. En een muts op, met col die alles rond zijn hoofd bedekt behalve zijn gezicht. Het doet mij denken aan generaties terug, toen ik als kind deze in de jaren ‘80 droeg. Hier dragen alle kinderen in de winter tijdens het buitenspelen een complete outfit: pak, laarzen, muts en wanten. Het is zelfs verplicht!
Het lijkt de jongen niet te deren dat zijn voeten nat of koud zijn. Hij roept wat voor mij onverstaanbaars richting zijn klasgenoten een paar meter verderop. Zij rapen vervolgens wat afgebroken takken van de grond en sleuren die richting de kuil en de jongen.
Twee meisjes zitten op hun knieën en hebben sneeuw, water en zand in een van de nog onbezette kuilen gemengd en scheppen het over in een emmer. Opperste concentratie in een bubbel van betrokkenheid! Prachtig. Met zo nu en dan een aanwijzing over en weer vervolgd hun spel.
Ik deel mijn observaties over wat ik zie met de leerkracht. Verwondering. Kinderen die zich zo vrij lijken te voelen om te spelen en daardoor niet meer bezig lijken te zijn met of ze wel of niet vies worden. In Nederland zie ik kinderen niet in de modder spelen. Vragen collega’s om mij heen of anderen naar buiten gaan als de eerste druppels regen vallen. Op de school van onze kinderen hier in Nederland mag er zelfs, bij veel modder en plassen, niet buiten gespeeld worden. Oké, onze kinderen en hun klasgenoten dragen dan ook niet van die pakken.
Zouden ze dat wel doen, rijst er een nieuw probleem op. Op deze school was er rekening gehouden met de ruimtes waarin deze pakken hangen en drogen voor de volgende pauze. Dus, als onze kinderen wel een pak zouden dragen, en buitenspelen in de regen en modder was toegestaan, dan zou er binnen de school geen of te weinig ruimte zijn om de pakken op te hangen.
Mijn dochter, die al die tijd al naast me staat en het tafereel mee aanschouwt, blijft op haar plek staan. Ook wanneer er een meisje haar uitnodigt om mee te spelen geeft ze geen krimp. Aanmoedigen om op de uitnodiging in te gaan heeft geen zin. Naast dat ze liever even de kat uit de boom kijkt, draagt ze slechts een legging en een rokje onder haar toch wel best warme winterjas.
Aan de leerkracht vraag ik -want moeder, leerkracht én praktisch ingesteld- hoe zij dat dan straks doet. Dadelijk, als al die kinderen naar binnen gaan. Met hun natte en bemodderde kleding. Ze vertelt me dat er ruimte genoeg is om de pakken op te hangen en laarzen geordend weg te zetten in de daarvoor bestemde rekken. Sloffen aan en sloffend door naar het klaslokaal. En, de meeste kinderen hebben altijd een tweede set kleding bij zich, mocht het nodig zijn. Maar is dat niet zo, dan liggen er een paar föhns in het klaslokaal om de sokken droog te föhnen. Ow, en uiteraard is er nog de verwarming…
“Het neemt best wel wat tijd in beslag, het aan- en omkleden wanneer we naar buiten gaan en daarna weer terug naar binnen. Maar, het is goed voor kinderen om buiten te zijn. De frisse lucht in, even los van leren en even ruimte om te ontdekken en te spelen. Dan nemen we die ‘wat tijd’ voor lief”.
Na een half uur spelen roept de juf haar kinderen bijeen. Zij-aan-zij in een slinger van kinderen lopen ze richting de ingang van de school. In het voorportaal de laarzen en pakken uit, sloffen aan. Ik aanschouw het en verwonder me over dat het de ‘normaalste zaak van Zweden’ is. De juf kijkt me lachend aan.
“Dirty kids are happy kids!”
———-
Together side by side we are standing there. Looking at the children from her class. Boys and girls around six years old. For them the first year they visit school.
There playground a fenced area of with part is tiled. Furthermore a lot of sand. Soil. Here and there a bare tree. The ground, covered with a layer of snow. Holes previously flooded with water and now with a thin layer of ice. It turns out not to be thick enough. A boy is standing in the water up to his knees. Or better, I guess up to his knees, because I can’t see them. He is wearing a solid and thick suit. And a balaclava that covers everything of his head except his face. It reminds me at the time I was a child. In the 80’s I was wearing a balaclava like that. Here in Sweden every child wears a complete outfit to play outside: suit, balaclava, gloves and boots. It’s even required!
It doesn’t seems to bother him that his feet are wet and cold. He is calling something, for me unintelligible, towards his classmates a few meters further on. They then pick up some broken branches and they drag them towards the hole and the boy.
Two girls are sitting on there knees and mixed snow, water and sand in one of the unoccupied holes and they transfer it into a bucket. Full concentration in a bubble of involvement. Just wonderful! Now and then an instruction back and forth. And they continue their game.
I share my observations about what I see with the teacher. Wonder. Children who presume to feel that so to play and because of that they don’t seem to think about getting dirty or not. In the Netherlands I don’t see children play in the mud. Colleagues are asking who is going outside when the first raindrops are falling. At our children’s school, in The Netherlands, it even isn’t allowed to play outside when there are a lot of mud and puddles. Okay, our children and their classmates don’t wear those suits.
If they did, there would be an other problem. At this school there was enough place to hang and dry the suits till the next break. So, if our children would wear a suit like that, and it would be allowed to play outside in the rain and mud, then there wouldn’t be enough space to hang and dry their wet clothes.
My daughter, who is standing all that time next to me watching the scene in front of us, stays in her place. Even when a girl invites her to play she doesn’t give a shrink. Encouragement to accept the invitation makes no sense. Besides that she will wait-and-see she, only wears leggings and a skirt under her rather warm winter coat.
I ask the teacher, – as a mother, as a teacher and practical minded- how she will manage this when the children go back inside. With their wet and muddled clothes. She tells me that there is enough space to hang the wet clothes and to orderly arrange the boots in the special racks intended for this purpose. Slippers on and then slipping through to the classroom. And most of the children always have a second set of clothing with them, if necessary. If they don’t there are a few fohns available to dry their wet socks. Ow, and off course there is the heating…
“It takes the some time, dressing and undressing when we go out to play and back in. But it’s good for kids to be outside, the fresh air, even apart from learning and even space to discover and play. Then we take that ‘some time’ for granted”.
After half an hour of play, the teacher summons her pupils. They walk side-by-side in a sling of children towards the entrance of the school. In the vestibule they pull their boots and suits out and their slippers on. I contemplate it and wonder that it is the ‘most normal thing in Sweden’. The teacher looks at me and smiles.
“Dirty kids are happy kids!”
Leave a Reply